طرح شورای ششم برای سطل های زباله؛ حذف یا انتقال به زیر زمین؟

از کنار سطل های روباز پایتخت که رد می شوی بود بد شیرابه هوش را از سرت می برد اما این همه ماجرا نیست. اصولا افرادی از این سطل ها آویزان هستند و به دنبال زباله های خشک می گردند. سطل های زباله از حیوانات موذی هم در امان نیست. تعداد گربه ها و موش های ساکن پایتخت هر روزه بیشتر می شود و نگران هستیم که از جمعیت پایتخت نشینان پیشی بگیرد. شیرابه های جاری در خیابان که منشا آن همین سطل های زباله است خود ماجرای غم انگیزی است.

داستان سطل های زباله در تهران سبب ایجاد معضل زباله گردی، مافیای زباله و پس از آن زباله دزدی شد و آسیب های زیادی به بار آورد حالا هر دوره مدیریت شهری وعده می دهد که مشکل سطل های زباله تهران را حل کند اما سالیان سال است داستان سطل های زباله رو باز ادامه دارد.

روزانه به طور میانگین حدود ۸ تا ۹ هزار تن پسماند عادی و زباله خانگی در شهر تهران تولید و جمع آوری می‌شود و سرانه تولید زباله برای هر تهرانی حدود ۹۰۰ گرم است در حالی که بر اساس نرم جهانی باید هر شهروند روزانه حدود ۵۰۰ گرم زباله تولید کند.

دوره مختلف اقداماتی برای کمرنگ شدن این معضل صورت گرفت از جمله طرح کاپ برای کاهش پسماند اجرا شد اما کافی نبود و سوال اصلی این است که آیا در این دوره از مدیریت شهری مشکلات سطل های زباله حل خواهد شد؟ دوره گذشته مدیریت شهری چه فکری برای این سطل های زباله کردند؟

طرح جمع آوری سطل های زباله

ناهید خداكرمی، رئیس سابق كمیته سلامت شورای شهر تهران در دوره گذشته مصاحبه ای با ایسنا انجام داده است. او ضمن اشاره به این موضوع كه مخازن زباله موجب می‌شوند شهروندان در هر ساعتی از شبانه‌روز زباله‌ها را بیرون بریزند، گفت: سال‌های زیادی را شهرداری صرف فرهنگ‌سازی شهروندان برای گذاشتن زباله‌ها در ساعت خاصی كرد، اما متأسفانه در سال‌های اخیر با آمدن مخازن زباله این فرهنگ‌سازی از بین رفت. برای آنكه بتوانیم از ظرفیت این طلای كثیف استفاده كرده و همچنین شاهد زباله‌گردی در پایتخت نباشیم، باید فكری به حال زباله‌های پایتخت كنیم.

وی با بیان اینكه طرحی در كمیسیون سلامت و خدمات شهری در حال پیگیری است كه مخازن زباله شهر تهران جمع‌آوری شود گفت: این طرح در مرحله مطالعات قرار دارد و لازم است كه در چند محله تهران به صورت پایلوت اجرا شود. در صورت موفقیت‌آمیز بودن طرح پایلوت، مخازن زباله‌های پایتخت جمع‌آوری خواهد شد.

طرح جمع آوری سطل های زباله در حد حرف باقی ماند و ادامه اجرای آن به شورای بعدی واگذار شد.

تعبیه سطل‌های زباله زیر زمین

صدراعظم نوری، رئیس سابق کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران درباره تجربه سایر كشورها در جمع‌آوری زباله گفته است که تجربه‌ای كه در جاهای دیگر دنیا به كار می‌رود این است كه سطل‌ها در زیر زمین و داخل كانال‌ها تأسیسات شهری تعبیه شده تا شهروند زباله‌ را به‌راحتی بریزد و در روی زمین چیزی مشخص نباشد. این سطل‌ها توسط ماشین‌ها از جای خود خارج می‌شود تا تخلیه شوند.  این كار در زمانی اتفاق می‌افتد كه زیرساخت‌های لازم در زیر زمین و كانال‌ها و تونل‌های تأسیسات شهری مهیا شده باشد. امروز انجام این كار در تهران به علت این‌كه در زیر سطح كابل‌های برق و مخابرات و لوله‌های آب و گاز وجود دارد، مشكلاتی به همراه دارد و عملی نیست، اما در آینده یكی از راه‌هایی كه در سیاست‌های كلان جمع‌آوری پسماند در نظر گرفته می‌شود، جمع‌آوری سطل‌های زباله از معابر است تا با شیوه‌های دیگری زباله‌ها از سطح شهر جمع شود.

گفته می شود انتقال سطل های زباله به زیر زمین طرحی شکست خورده است چرا که با توجه به زیر ساخت های موجود، ضمانت های زیست محیطی برای آن وجود ندارد و هزینه کلانی برای این طرح باید صرف کرد.

تصمیم شورای ششم برای حل مشکل زباله

احمد صادقی، عضو شورای ششم با اشاره به حل معضلات زباله به خبرنگار تهران خبر گفت: طرح های جمع آوری زباله را نباید از ابتدا خلق کرد. تجربیات متفاوتی در دنیا در بحث پسماند، جمع آوری زباله، شمایل پسماند در سطح شهر وجود دارد که باید از این تجربیات استفاده کنیم.

او افزود: تعجب می کنم که چرا از این تجربیات استفاده نمی شود در صورتی که خیلی از این طرح ها در سطح دنیا اجرا شده است.

صادقی تصریح کرد: زباله ها در طول روز دوبار جمع آوری می شود و از آنجا به زون دیگر و سپس به زون بعدی منتقل می شود. تجربه ناموفقی در بحث تفکیک زباله از مبدا داریم و علت آن را باید بررسی کنیم.

عضو شورای شهر ششم ضمن امیدواری از تشکیل کمیسیون خدمات شهری گفت: امیدوارم به این موضوع پس از تشکیل کمیسیون به صورت جدی بپردازند.

او در خصوص طرح کاپ اظهار کرد: این طرح را به بحث های کارشناسی موکول می کنم.

صادقی با اشاره به اینکه باید سرمایه کثیف را در خدمت شهر بگیریم و درآمد حاصل از آن را استفاده کنیم افزود: منظر شهری با وجود سطل های زباله آسیب دیده است.

عضو شورای شهر ششم در خصوص اینکه سطل های زباله باید زیر زمین برود یا در خانه ها مستقر شود، گفت: هر دو طرح مکمل هم هستند. باید تکلیف یکسری از زباله ها را داخل منازل مشخص کنیم و خارج منزل هم مقداری از این زباله ها سرازیر می شود که نباید آن چیزی که خارج می شود را در معرض عموم قرار دهیم تا منظر شهر نازیبا شود.

او در خصوص علت عدم موفقیت تفکیک زباله گفت: این موضوع باید آسیب شناسی شود ولی عمدتا به بحث فرهنگسازی باز می گردد که نتوانستیم فرهنگسازی مناسب انجام دهیم و بحث دوم هم شاید فضا و امکانات لازم را در اختیار قرار ندادیم.

و اما آینده…

هر مسئول و شورایی طرح های مختلفی از جمله انتقال سطل های زباله زیر زمین، بردن آن ها به داخل خانه ها و یا جمع آوریشان را ارائه می کنند اما هیچ یک تا امروز اجرا نشده است و انجام آن نیازمند هزینه های بسیاری است و باید ببینیم کدام تیم مدیریت شهری جرات اجرای این طرح ها را دارد و پس از مطالعه کامل آن ها را اجرایی می کند.