فرارو | جشنواره‌های خارجی فیلم‌های ایرانی

حسن لطفي طی یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: چه حالا که فیلم‌های سعید روستایی و جعفر پناهی در فستیوال کن پذیرفته شده و چه در گذشته که کیارستمی، فرهادی، جعفر پناهی، رسول‌اف و سازندگان کیک محبوب من از جشنواره‌های معتبر فیلم دنیا جوایزی گرفتند، معتقد به طرح توطئه و سیاسی‌بازی جشنواره‌ها به مفهوم بدش نبودم. نه اینکه پای سیاست به برخی فستیوال‌ها باز نشده که شده (مگر جشنواره فیلم فجر خود ما این‌طور نیست؟) اما این پادرازی و ورود در برخی مواقع جزو ذات جشنواره است و بالطبع به نفع فیلمسازانی که با محدودیت روبه‌رو هستند. نفعی که با باور و خواست جمعی که آن فیلمساز را طور دیگری می‌خواهند، همراه و همسان نیست. حرفم کلی است و فقط به فیلمسازان داخل ایران خلاصه نمی‌شود.

در جشنواره‌های مختلف می‌توان لیست بلند بالایی پیدا کرد که نام فیلم‌های شاخصی در آن به نمایش درآمده که در کشور خود با سانسور و نساز و نگو همراه بوده است. به خاطر همین هم هر جشنواره‌ای می‌تواند روزنه‌ای برای عده‌ای از فیلمسازانی باشد که در مملکت خود پابسته‌اند. حتی جشنواره فجر بین‌الملل هم وقتی از دیگر کشورها فیلم می‌گیرد چنین امکانی را برای عده‌ای فراهم می‌کند. 

عده‌ای که به این امید فیلمی ساخته‌اند تا عده‌ای به تماشایش بنشینند. البته در اینکه بیشتر فیلمسازان و هنرمندان مشتاق نگاه و نظر هموطنان خود هستند، شکی نیست. در چنین حالتی است که فیلمساز حس بهتری پیدا می‌کند. اما اگر امکان چنین نمایش یا ارتباطی فراهم نشود آن وقت دنبال در روهایی می‌گردد تا اثرش را به دست مخاطب خارجی برساند. ممکن است در این راه و پس از گرفتن جایزه و… از جشنواره خوشش بیاید و حتی به تدریج مخاطب وطنی را کمرنگ ببیند و… اما او نیست که باعث چنین تغییری در خودش می‌شود. تغییر را دیگران با محدودیت برای او ساخته‌اند. 

ساخته‌شان هم خوب نیست. جای تصمیم‌گیران عوض شود (مثلا روستایی و پناهی برای محدودکنندگانشان حکم محدودیت صادر کنند) آن وقت محدودشوندگان جدید هم ساکت نمی‌مانند و. . . اینها را نوشتم تا بگویم خوشحالم که دنیا جشنواره‌ها و فستیوال‌هایی دارد که کمی از تنگی نفس و بسته بودن دست و پای فیلمسازان بکاهد.