۵۳ سال پیش؛ وقتی نوار کاست صدای خوانندگان را درآورد

۵۳ سال پیش به دنبال افزایش مالیات‌ها و فروش قاچاقی صدای خوانندگان در نوار‌های کاست به تازگی به بازار ایران راه یافته بود هنرمندان معترض به روزنامه اطلاعات آمدند.

به گزارش «اطلاعات آنلاین» ۵۳ سال پیش زمانی که نوار کاست در حال توسعه بود و قرار بود جای صفحات گرامافون را بگیرد و مالیات صفحات گرامافون افزایش پیدا کرده بود، تولیدات خوانندگان آن زمان با قیمت پایین‌تر از به فروش می‌رسید. این موضوع سبب شده بود تا درآمد آنان کاهش چشم گیری داشته باشند. این موضوع سبب شد تا آنان نسبت به قاچاق صدای خود از طریق رسانه‌های پیگیری کنند.

روزنامه اطلاعات در تاریخ پانزدهم آذرماه ۱۳۵۰ نوشت: به دنبال جنجال خوانندگان و صاحبان کمپانی‌های صفحه پراکنی چندتن از خوانندگان آهنگ‌سازان و صاحبان کمپانی به روزنامه آمدند و مسائلی را مطرح کردند که می‌خواند.

حسین موفق:

من ۵ هزار تومان بابت تنظیم ارکستر و ضبط یکی از آهنگ‌هایم پرداختم. البته این آهنگ از رادیو و تلویزیون پخش شد فوق‌العاده مرود استقبال قرار گرفت. نوار را به کمپانی که با آن قرارداد داشتم دادم که بعدا پروسانتاژ بگیرم. هر کجا می‌رفتم برنامه‌ای اجرا کنم این آهنگ را از من می‌خواستند ولی به کمپانی که رفتم پول بگیرم، تیراژ فروش خیلی جزئی به من نشان دادند. همین قضیه باعث اختلاف شدید من و کمپانی شد که چطور، آهنگی که این همه مورد استقبال قرار گرفته و همه جا به گوش می‌خورد تیراژی از نظر فروش به دست نیاورده است. تا اینکه بعد از مدتی بررسی دیدم که این آهنگ روی کاست فروش رفته بعد متوجه شدم که کمپانی راست می‌گفت و از ۵ هزار تومنی که داده بودم توانسته ۲ هزار تومان بگیرم. می‌بینید که تازه ۳ هزار تومان هم ضرر کردم.

این وظیفه دادگستری و اداره آگاهی شهربانی است که بسیج شوند و عده‌ای را توقیف کنند تا دیگران حساب کار خودشان را بکنند، چون اینها یکی دو تا نیستند که ما بتوانیم کاری کنیم.

ایرج مهدیان:

من از وقتی که به این قضیه پی بردم نه فقط به خاطر خودم بلکه به خاطر تمام دوستان و همکارانم واقعا ناراحت شدم، زیرا نباید از زحماتی که ما متحمل می‌شویم دیگران بدون جهات بهره بگیرند. حق ما نبایستی ضایع شود و خواسته مشروع ما این است که از ما دفاع شود و ما به آنچه که می‌خواهیم برسیم. از اینکه روزنامه اطلاعات این موضوع را مطرح کرده و از ما حمایت می‌کند خوشحالیم و همین حمایت‌ها است که می‌تواند مام روی پاهایمان نگه دارد. انتظار ما از مردم این است که از ما حمایت کنند. زیرا ما به خاطر آنها و برای آنها می‌خوانیم.

عارف:

قانون حمایت از مولفین و مصنفین خیلی به نفع ما بود ولی وضع شلوغی به وجود آمد انتظار ما از مقامات بالاتر این است که بتوانند به وضع ما رسیدگی کنند. اوایل ما شاید از کمپانی‌های صفحه پراکنی ناراضی بودیم ولی حالا دلمان برای ایشان می‌سوزد.

البته در تمام دنیا کاست هست ولی فروی آن هم مثال صحفه کنترل می‌شود. من معتقد هستم باید ترتیبی اتخاذ شود که کمپانی‌های صفحه پراکنی بتوانند خودشان آهنگ‌ها را روی نوار ضبط و به صورت کاست پخش کنند؛ که در این بین نیز منافع آهنگ ساز شاعر و خواننده هم از بین نرود.

سوسن:

سوسن می‌گوید من شدیدا به این مسئله اعتراض دارم و اولین کسی هم بوده‌ام که به این مطلب اشاره کرده‌ام فروش صفحه کم شده است و ا ین به ضرر صحفه فروش‌ها و کمپانی‌ها است. کاست به خواننده ضرر زده منتهی خواننده‌ها منتظر هستند که کسی شروع کند و بعد آنها به دنبالش راه بیافتند.

‌می‌پرسیم فکر نمی‌کنید کاست بهتر از صحفه است؟

سوسن می‌گوید: مسلما تمیزتر است ولی به شرطی که کاست را هم به قیمت دیگری بفروشند یعنی هر آهنگی که روی کاست ضبط می‌شود قیمت صفحه باشد که برای مردم فرقی نداشته باشد که کاست بخرند یا صفحه. همین چند روز پیش من قرار دادم را با یک کمپانی فسخ کردم، زیرا که تمام چک هایش بر می‌گشت و واقعا تمام کمپانی‌ها ورشکست شده‌اند.

حمیرا و یا حقی:

ضبط روی نوار بدون اجازه مصنف و مولف یک نوع تقلب است و از نظر انسانی نیز ناپسند است، چون مالیات صحفه را بالا بردند قیمت صفحه هم بالا رفت به همین دلیل کمپانی‌ها فروششان کم شد.

برای جلوگیری از این مسئله باید قیمت صفحه را به طریقی کاهش دهند تا مردم بتوانند صفحه بخرند. مسلم است که نوار راحت‌تر و تمیز‌تر است ولی تسلط شنونده بر نوار کمتر از صفحه است، زیرا شنونده هر آهنگی را که دوست داشته باشد به وسیله صحفه می‌تواند بلافصله شوند ولی در مورد نوار مخصوصا کاست این کار مشکل است.

رشید مرادی:

این آهنگساز می‌گوید: می‌دانم که نوار در اروپا و آمریکا رواج یافته است و بی شک در ایران هم رایج خواهد نوار کاست را در تمام دنیا کسی ضبط می‌کند که صفحه آهنگ را تولید کرده و مارک آن تولید کننده روی صفحه است و همان مارک هم روی کاست هست. وزارت دارائی هم بابت مالیات خودش روی آنها تمبر می‌زند. کاست‌هایی که بدون تمبر دارائی و بدون ماکر تولید کننده به بازار بیاید قاچاق است. هیچ فروشگاهی هم جرات نخواهد داشت که کاست‌های بدون تمبر دارائی و بدون مارک تولید کننده به بازار بیاید قاچاق است. هیچ فروشگاهی هم جرات نخواهد داشت که کاست‌های بدون تمبر دارائی و مارک تولید کننده را بفروشد همانطور که صحفه بدون مارک هم قاچاق است.

اینها مقداری نوار به صورت توپ‌های بزرگ به قیمت خیلی ارزان از خارج وارد گمرک ایران می‌کنند و جعبه‌های کاست را در ایران می‌سازند و آن توپ نوار‌ها به قسمت‌های کوچک تقسیم می‌کنند و داخل کاست قرار می‌دهند و به قیمت ارزانتر در دسترس مردم قرار می‌دهند. جای آن دارد که وزارت دارائی برای گرفتن حق حود با ما همکاری کند.