طرح سه مرحله ای شهرداری تهران به هرج ومرج وانت بارها پایان می دهد؟

به گزارش تهران خبر و به نقل از تسنیم، تهران سال‌هاست با پدیده‌ای به نام «وانت‌بارهای بی‌سامان» روبه‌روست؛ خودروهایی که در ظاهر قرار است به معیشت شهروندان کمک کنند اما در عمل، بخشی از مشکلات شهری را دامن زده‌اند. حضور این وانت‌ها در معابر عمومی و خیابان‌های شلوغ پایتخت، علاوه بر آنکه سیمای شهر را مخدوش می‌کند، به معضل ترافیک و بی‌نظمی در فعالیت‌های اقتصادی نیز دامن زده است. بسیاری از شهروندان از اینکه پیاده‌روها و حاشیه خیابان‌ها به محل دائمی فروش میوه و کالا تبدیل شده‌اند، گله دارند و این موضوع را مصداق تضییع «حقوق شهروندی» می‌دانند.

این وانت‌بارها تنها یک چالش ظاهری نیستند، بلکه ابعاد اجتماعی و اقتصادی گسترده‌تری نیز دارند. بخشی از آنها به اتباع غیرمجاز سپرده شده و فعالیتشان خارج از هرگونه چارچوب قانونی است؛ نه مالیاتی می‌پردازند، نه عوارض شهری و نه زیر نظر اتحادیه‌ای مشخص فعالیت می‌کنند. برخی از این خودروها سال‌هاست از رده خارج شده‌اند و حتی توانایی تردد ندارند، اما همچنان در نقاطی از شهر مستقرند و به محلی برای دادوستد غیررسمی بدل شده‌اند.

مدیریت شهری تهران طی سال‌های اخیر بارها وعده ساماندهی این وضعیت را داده، اما به گفته کارشناسان، هیچ‌یک از طرح‌های پیشین به نتیجه مطلوب نرسیده است. نبود برنامه‌ای جامع، مقاومت برخی فعالان این حوزه و همچنین ضعف در هماهنگی میان نهادهای مسئول، سبب شده وانت‌بارها همچنان حضوری پررنگ و گاه مزاحم در زندگی روزمره مردم داشته باشند. همین موضوع باعث شده مطالبه عمومی برای ساماندهی آن‌ها جدی‌تر از همیشه مطرح شود.

اکنون شهرداری تهران با تدوین طرحی سه‌مرحله‌ای در تلاش است تا این معضل دیرینه را حل کند. طرحی که به‌طور آزمایشی از منطقه 15 – یکی از پرتراکم‌ترین مناطق از نظر حضور وانت‌بارها – آغاز می‌شود و در صورت موفقیت، به سایر مناطق پایتخت تعمیم خواهد یافت. مسئولان شهری می‌گویند هدف این طرح، نه صرفاً جمع‌آوری خودروهای فرسوده، بلکه ایجاد سازوکاری شفاف برای فعالیت قانونی و کنترل‌شده وانت‌بارهاست؛ به نحوی که هم نیاز شهروندان پاسخ داده شود و هم از بروز بی‌نظمی‌های ترافیکی و اقتصادی جلوگیری شود.

مجتبی اقوامی‌پناه، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران، در گفت‌وگو با تسنیم گفت: برخی از این خودروها بیش از 10 تا 15 سال است که از محل استقرار خود تکان نخورده‌اند. تعدادشان قابل توجه است و اکثریت فروشندگان آن‌ها هم اتباع غیرمجاز هستند.

به گفته وی، مرحله نخست طرح بر شناسایی همین خودروهای رهاشده متمرکز است. وانت‌هایی با پلاک مخدوش یا مالکیت نامشخص که پس از شناسایی به پارکینگ منتقل می‌شوند تا تکلیفشان روشن شود.

اقوامی‌پناه تأکید کرد: به شهرداران مناطق اعلام کرده‌ایم که مالک این خودروها را شناسایی کنند. اگر مشخص شد فروشنده محصولات این وانت‌بارها اتباع هستند و مالکیت خودرو مبهم است، خودرو به پارکینگ منتقل خواهد شد؛ این اقدام، علاوه بر آزادسازی فضای شهری، گامی است برای پایان دادن به چرخه غیررسمی فعالیت وانت‌بارها.

از تعیین لوکیشن تا دریافت مجوز

اما طرح شهرداری تنها به جمع‌آوری وانت‌های اسقاطی محدود نمی‌شود. در مرحله دوم، شهرداری موظف است لوکیشن‌های مشخصی را برای فعالیت وانت‌ها معرفی کند؛ نقاطی که هم دسترسی شهروندان به خدمات آسان باشد و هم مزاحمت ترافیکی ایجاد نکند. به بیان دیگر، وانت‌بارها دیگر اجازه ندارند هر کجا که خواستند مستقر شوند.

مرحله سوم نیز صدور مجوز فعالیت است. اقوامی‌پناه درباره آن توضیح داد: متقاضیان باید در درگاه ملی مجوزها ثبت‌نام کنند و پس از دریافت مجوز، به‌صورت رسمی شناسایی می‌شوند. این یعنی اداره مالیات، اصناف و اتحادیه‌ها می‌توانند فعالیتشان را رصد کنند. از این پس، وانت‌بارها موظف‌اند علاوه بر مالیات، عوارض مصوب شورای شهر را هم به شهرداری بپردازند.

به گفته وی، پس از طی این مراحل، صنف مربوطه نیز برای این افراد پروانه فعالیت صادر خواهد کرد.

با این حال از آنجایی که طرح ساماندهی وانت‌ها بدون همراهی پلیس و دستگاه‌های قضایی امکان‌پذیر نیست، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل گفت: پلیس راهور همکاری لازم را دارد و کسانی که در برابر قانون مقاومت کنند، با هماهنگی دادستانی، قرارگاه اجتماعی، نیروی انتظامی و دستگاه‌های مرتبط تکلیفشان مشخص خواهد شد.

وی همچنین پارک دوبل وانت‌بارها در خیابان‌ها و ایجاد ترافیک را از منظر حقوق شهروندی غیرقابل قبول دانست و گفت: از منظر حقوق شهروندی نمی‌توان چنین وضعی را پذیرفت؛ شهرداری عزم خود را جزم کرده تا با این پدیده مقابله کند و این امر با کمک مردم انجام خواهد شد.

استمرار، کلید موفقیت شهرداری در اجرای طرح

حال پرسش اصلی این است که آیا این طرح می‌تواند پس از سال‌ها کشمکش، به سرانجام برسد؟ تجربه نشان داده بسیاری از برنامه‌های مشابه در گذشته شروع شدند اما نیمه‌کاره رها شدند. با این حال به نظر می‌رسد این بار شرایط متفاوت است؛ چراکه هم پشتوانه قانونی، هم حمایت پلیس و دستگاه قضایی و هم مطالبه عمومی مردم برای پایان دادن به بی‌نظمی‌های شهری وجود دارد.

فعالیت وانت‌بارها در تهران اگرچه بخشی از نیازهای روزمره شهروندان را تأمین می‌کند، اما به دلیل بی‌نظمی در استقرار و نبود نظارت، چهره شهر را نازیبا کرده و در بسیاری از موارد موجب مزاحمت‌های ترافیکی شده است. از سوی دیگر، حضور خودروهای اسقاطی و فعالیت اتباع غیرمجاز این مشکل را پیچیده‌تر کرده است.

اگر این طرح هم مانند گذشته رها شود، نتیجه چیزی جز بازتولید همین چرخه معیوب نخواهد بود؛ بازگشت وانت‌های فرسوده به خیابان‌ها، تشدید بی‌اعتمادی عمومی به وعده‌های مدیریت شهری و تداوم بی‌نظمی در معابر. اما در صورت تداوم و اجرای کامل، می‌توان امیدوار بود که ضمن پاسخ به نیازهای مردم، درآمد پایداری برای شهرداری ایجاد و چهره پایتخت تا حد زیادی از نابسامانی فعلی رها شود.

طرح سه‌مرحله‌ای شهرداری برای ساماندهی وانت‌بارها، پاسخی است به یک مطالبه عمومی و ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای مدیریت شهری. کلید موفقیت در این مسیر، استمرار است؛ تنها در صورتی که شهرداری با جدیت و پیگیری مداوم همه وانت‌ها را شناسایی، ساماندهی و قانونمند کند، می‌توان امیدوار بود که شهروندان از مشکلات فعلی رها شوند و تهران، سیمایی آرام‌تر و منظم‌تر به خود بگیرد.

انتهای پیام/