تانکرهای سوخت شهران چقدر خطرناک است؟ / تامین اعتبار و اتحاد 14 سازمان حلقه مفقوده ارتقا ایمنی شهروندان

انبار نفت شهران محل ذخیره میلیون‌ها لیتر سوخت در دل محله‌ای واقع در شمال غربی تهران است که طی سال های اخیر حساسیت های بسیاری در خصوص وضعیت ایمنی شهروندان ایجاد کرد این مجموعه در زمان تاسیس کیلومترها از محدوده مسکونی شهر فاصله داشت اما امروزه تانکرهای سوخت از بیخ گوش شهروندان رد می شود.

به گزارش تهران خبر؛ انبار نفت شهران محل ذخیره میلیون‌ها لیتر سوخت در دل محله‌ای واقع در شمال غربی تهران است که طی سال های اخیر حساسیت های بسیاری در خصوص وضعیت ایمنی آن ایجاد شد. انبارهای نفت شهران سال ۱۳۵۳ با ۱۱ مخزن و دور از محدوده شهری به بهره برداری رسید تا امکان ذخیره سازی و تسهیل در توزیع فرآورده های نفتی به غرب تهران فراهم شود. این مجموعه در زمان تاسیس کیلومترها از محدوده مسکونی شهر فاصله داشت از این رو تهدیدی برای مردم و زیرساخت های شهری محسوب نمی شد.

انبار نفت شهران در گذشته خارج تهران بوده است ولی فروش تراکم و ساخت و ساز بی ضابطه سبب شد تا شهر به سمت این انبار توسعه پیدا کند . فقط در فاصله سالهای ۷۵ تا ۹۵ ساختمان سازی ها در محدوده انبارهای نفت شهران ۱۰۰درصد رشد کرد. حالا بحث بر سر خروج آن از تهران راه افتاده است. اینکه انبار نفت شهران در چه وضعیتی از لحاظ ایمنی قرار دارد خود حدیث مفصلی است اما نکته قابل توجه تردد چند ده تانکر از این انبار به سایر نقاط است. عبور این تانکرهای سوخت از دل محلات نگرانی های زیادی ایجاد کرده است.تانکر ۳۲ هزار لیتری بنزین در سال 86 پس از ورود به فلکه دوم شهران از مسیر منحرف و در فاصله چندمتری با منازل مسکونی واژگون شد. بر اثر این حادثه مقدار قابل توجهی فرآورده سوختی از تانکر خارج و در منازل و مسیل مشرف به محل حادثه جاری شد. خوشبختانه اقدام به موقع نیروی های آتش نشانی در ایمن سازی و انتقال باقی مانده سوخت تانکر حادثه دیده به تانکر پشتیبان از وقوع یک فاجعه انسانی و زیست محیطی جلوگیری کرد اما نگرانی ها در خصوص وضعیت

توزیع سوخت از طریق لوله کشی انجام شود

محسن هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت شورای شهر تهران بعد از انفجار بیروت بود که در خصوص انبار نفت شهران اظهار نظر کرد: « این موضوع سالهاست مطرح است، به خصوص از زمانیکه پیش بینی وقوع زلزله بزرگی در تهران شد، مکاتبات متعددی در مجموعه شهرداری و سازمان مدیریت بحران تهران با وزارت نفت شده و گفته‌اند اگر انتقال انجام دهیم، هزینه‌های بسیاری دارد اما استحکاماتی ایجاد شده است هنوز موضوع مطرح است و تقاضای طرح جامعی داده شده است. باید مخزن در جای امنی قرار گیرد و از طریق لوله کشی توزیع سوخت صورت گیرد، به این ترتیب دیگر هزار تانکر در همه شهر تردد نمی‌کنند، و جلوی بروز خطرات احتمالی گرفته می‌شود به خصوص اینکه تهران دارای شیب است و ممکن است این تانکرها در شیب تهران دچار حادثه شوند. ما وزارت نفت، شرکت توزیع و پالایش نفت می‌خواهم به این موضوع توجه کنند. اما متأسفانه طرح این مساله در زمان انفجار بیروت باعث ایجاد انحراف شد ولی باید این مسئله باید جدی گرفته شود و باید شاهد طرح جدیدی در تهران باشیم.

اما مجید فراهانی، رئیس سابق کمیته بودجه شورای شهر تهران، انبار نفت این محله را مثل یک “بمب هیدروژنی” می‌داند و خواستار خروج تاسیسات پرخطر از تهران شده است. او به تازگی ضمن هشداری بیان کرد که تصمیم سازان وزارت نفت لطفا قبل از آنکه دیر شود پیشگیری کنید! فراهانی این پست اینستاگرامی با اشاره به حادثه آتش سوزی یکی از نفتکش های مسیر اصفهان، آن را زنگ خطری برای پایتخت دانست.

پیش از آنکه دیر شود پیشگیری کنید

مجید فراهانی ضمن هشدار نسبت به تردد نفت کش ها در داخل پایتخت خواستار پیشگیری از وقوع یک بحران جدی شد و گفت: شرکت پالایش و  پخش می تواند به سادگی با احداث کمتر از هزار متر جاده، مسیر جدیدی را از انبار نفت تا شمال اتوبان باکری باز کند تا لااقل مسیر عبور نفت کش ها از داخل محلات پرجمعیت شهر تهران نگذرد.

مجید فراهانی، عضو سابق شورای شهر تهران با اشاره به حادثه آتش سوزی یکی از نفتکش های مسیر اصفهان گفت: رهگذران روز گذشته شاهد آتش سوزی مهیب یکی از نفتکش های عبوری در مسیر اصفهان به شیراز بودند.

او افزود: چنین اتفاقی اگر در فضای شهری رخ دهد قطعا می تواند آسیب های جبران ناپذیری به جان و‌ مال شهروندان وارد کند.

فراهانی با اشاره به مراکز پر خطر داخل شهر تهران تصریح کرد: انبار نفت شهران در منطقه پنج تهران روزانه شاهد بارگیری قریب به چهارصد نفت کش است که متاسفانه مسیر عبور مخاطره آمیز تمامی این ‌نفت کش های مالامال از مواد سوختی روزانه از محلات شهران شمالی و جنوبی می گذرد  به گونه ای که در سال‌های گذشته بارها خبر واژگون شدن این نفت کش ها خصوصا در فصل زمستان رسانه ای شد.

این متخصص حوزه مدیریت پروژه افزود: این همه در شرایطی است که شرکت پالایش و  پخش می تواند به سادگی با احداث کمتر از هزار متر جاده مسیر جدیدی را از انبار نفت تا شمال اتوبان باکری باز کند تا لااقل مسیر عبور نفت کش ها از داخل محلات پرجمعیت شهر تهران نباشد.

عضو سابق شورای شهر تهران ادامه داد:  در زمان ‌نمایندگی مردم شریف تهران در  شورای شهر گذشته، بارها و بارها به شکل علنی و طی بازدیدهای میدانی تذکر دادم و حتی نامه های متعدد به مهندس زنگنه وزیر باسابقه نفت خواستار مدیریت این ریسک شناخته شده شهر تهران و احداث‌جاده برای کاهش ریسک عبور نفت کش ها شدم تا از بروز بحران پیشگیری شود اما متاسفم که بگویم فریادها به جایی نرسید.

او افزود: تصمیم سازان  وزارت نفت لطفا قبل از آنکه دیر شود از بروز بحران پیشگیری کنید!

تنها مخاطره جدی شهران تانکرهای سوخت هستند

رضا کرمی محمدی، رئیس سابق سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در این رابطه به خبرنگار تهران خبر گفت:  بازدیدهای مکرری از مخازن داشتم. ظرفیت مخزن 20 درصد باید استفاده شود که در حال حاضر این اتفاق رخ می دهد.

او افزود:  وقتی یک پنجم ظرفیت مخزن پر باشد اتفاق خاصی رخ نمی دهد. دیوارهایی کشیده شده که مخاطرات را کاهش می دهد.

کرمی محمدی با اشاره به وضعیت تانکرهای سوخت که از محلات شهران عبور می کند، گفت: تنها مخاطره جدی آن ها تانکرهای سوخت هستند که باید برای آن مسیرش تغییر پیدا کند. مسیر برایش طراحی شده اما لازم است که در بودجه و سیاستگذاری ها اولویت هایی داده شود و بودجه به آن اختصاص پیدا کند.

رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران افزود: انتقال شهران منطقی نیست. ایمنی وجود دارد و در بحث حمل و نقل مشکلی نداریم.

او در پایان تاکید کرد: این مجموعه وضعیت خوبی از لحاظ آتشنشانی دارد و اگر آتش سوزی رخ دهد گسترش پیدا نمی کند.

کامیون های سوخت باید در شرایط استاندارد باشد

مهدی داوری، مدیرعامل سازمان آتش نشانی تهران در رابطه با شهران به خبرنگار تهران خبر گفت:  اگر کامیون ها در شرایط استاندارد نباشند چه از نظر خودرو و چه از نظر تانکر خطرات بسیاری وجود دارد.

او افزود: البته شرکت پخش فرآورده های نفتی در این رابطه نظارت خوبی دارد.

ایمنی حمل مواد خطرناک را قربانی شرایط سخت نمی کنیم/ مقررات شدیدی در انبارهای نفت حاکم است / هیچ احدی نمی تواند انبار نفت شهران را جمع کند / هیچ گونه تخلفی نداریم اما روز به روز در تنگنا و محاصره شهر قرار گرفتیم/ تمام تانکرها متعلق به بخش خصوصی است

مسعود سهرابی، رئیس بهداشت، ایمنی، محیط زیست و پدافند غیرعامل وزارت نفت با اشاره به آخرین وضعیت انبار نفت شهران گفت: معمولا اگر در شرایط خاص و در بدترین شرایط برای تامین سوخت هم باشیم، قوانین، مقررات و آئین نامه های مدیریت ایمنی حمل و نقل مواد خطرناک را قربانی شرایط سخت نمی کنیم.

سهرابی با بیان اینکه همه نفتکش ها از حداکثر الگوها و مقرراتی که سیستم حمل و نقل تعیین کرده باید برخوردار باشد، تصریح کرد: تمام وقت از تانکرها در ورود و خروج انبارها بازدید به عمل می آید. چک لیست داریم که همه موارد را بررسی می کنیم.

او ادامه داد: هر موردی که بتوان ایراد گرفت، حتما مشکلش در مدت کوتاهی رفع می شود و مقررات شدیدی در انبارهای نفت حاکم است. برخی کالاها حاوی مواد خطرناک هستند. یکی از این موارد، فرآورده های نفتی بوده که 5 درصد هستند. همه این ها شامل قوانین مواد خطرناک خواهند شد.

رئیس بهداشت، ایمنی، محیط زیست و پدافند غیرعامل وزارت نفت اضافه کرد: چه شهران چه سمت شرق تهران و چه انبارهای جنوبی تهران مستثنی از این قضیه نیست. ما در شهران دو سربالایی داریم همچنین در انبار شرق هم همین وضعیت وجود دارد. در بزرگراه های شهید باقری، صیاد، امام علی و… این مشکلات را داریم و همه این حالت را دارند منتهی شهران به دلایل موقعیت جغرافیایی متمایزتر است.

او با بیان اینکه دوستان بخش امنیت نگرانی ها و حساسیت بیشتری نسبت به موضوع داشتند، گفت: اگر حادثه ای در جاهای دیگری به وجود بیاید کمتر مورد توجه قرار می گیرد ولی اگر سه سال قبل حادثه ای در این منطقه بروز کرده بیشتر دیده می شود. 15 سال است که این قضیه را به شدت پیگیری می کنیم.

سهرابی ادامه داد: سازمان راهنمایی و رانندگی، پلیس، قرارگاه های مختلف و… یکسری وظایف در این قضیه دارند. بخشی از آن به شهرداری تهران و بخشی به شرکت نفت مربوط است.

رئیس بهداشت، ایمنی، محیط زیست و پدافند غیرعامل وزارت نفت با بیان اینکه هیچ احدی نمی تواند انبار نفت شهران را جمع کند، گفت: هیچ احدی نمی تواند انبار نفت شهران را جمع کند نه اینکه کسی توان نداشته باشد اینگونه نیست ولی وقتی بالاترین مقامات امنیتی کشور، راه های دسترسی به انبار شهران را مسدود می کنند و مسیر کاید را ممنوع کرده و باغ وحش و شهربازی که خلاف مقررات ساخته شده تعطیل و پلمب می کنند و جلوی ساخت و ساز بالای شهران را می گیرند دنبال این هستند که اگر انبار تخلفی دارد یقه انبار را هم بگیرند.

او گفت: توافقاتی انجام شده که شورای شهر متولی آن است و به شرکت نفت وظایفی در خصوص وضعیت ایمنی سپرده شده است.

سهرابی با اشاره به اینکه هیچ گونه تخلفی نداریم، اظهار کرد: روز به روز در تنگنا و محاصره شهر قرار گرفتیم. اقدامات در این چند سال گرفته شده خروجی شرکت نفت نبوده بلکه خروجی 14 سازمان بوده است.

رئیس بهداشت، ایمنی، محیط زیست و پدافند غیرعامل وزارت نفت افزود: تانکرهای ما ایمنی لازم را دارد. دستورالعمل های مختلفی و آیین نامه اجرایی حمل و نقل مواد خطرناک و آیین نامه های مختلف دیگری داریم که این آیین نامه رعایت می شود.

او اظهار کرد: ناوگان حمل و نقل برای شرکت نفت نیست و تمام تانکرها متعلق به بخش خصوصی است که ما نظارت دائم بر مبادی انبار بر این تانکرها برای کنترل مقررات ایمنی داریم.

سهرابی ادامه داد: چنانچه نقص داشته باشند اجازه بار زدن به آن نمی دهیم. نفتکش ترانزیت داریم و برخی آزاد کار می کنند و بار جا به جا می کنند که ارتباط با شرکت نفت ندارند و برای شرکت های مختلف ترابری هستند.

رئیس بهداشت، ایمنی، محیط زیست و پدافند غیرعامل وزارت نفت بیان کرد: ناوگان شرکت نفت مشخص است و آرم شرکت یا پیمانکاری دارد.

او با اشاره به نحوه انتخاب رانندگان نفت کش ها گفت: رانندگان نفت کش ها دوره های مختلف سازمان راهداری را باید بگذرانند و به هیچ وجه آن ها را بدون گذراندن این دوره ها جذب نمی کنیم و ما هم دوره هایی برای آشنایی با مقررات و بحث اطفا برگزار می کنیم. شرکت نفت در مبادی خود نظارت کامل دارد.

سهرابی با بیان اینکه در تهران کمترین حوادث را داریم، اظهار کرد: تهران در جدول حوادث شاهد کمترین حوادث است چون بیشترین حساسیت ها وجود دارد.

او در پایان تصریح کرد: 84 نفتکش در شهران تردد دارند که کمتر از 20 سال سن دارند ولی در نقاط دیگر کشور ماشین های 80 ساله داریم.

بیش از 27 میلیارد تومان برای ساخت مسیر جایگزین نیاز است/ اولویت با خروج انبار نفت شهران بود

اسماعیل سلیمی ، معاون آمادگی، مقابله و پدافند غیر عامل شهر تهران با اشاره به وضعیت تانکرهای سوخت شهران گفت: جلسه کمیته راهبری برای بحث کامیون ها تشکیل دادیم و افراد ذیصلاح مانند شرکت پالایش، مدیریت انبار نفت، شهرداری منطقه 8 دعوت شدند و تقسیم کار انجام شد.

او افزود:  بنا شد شهرداری منطقه 5 گزینه های جایگزین دسترسی را بیان کند. به جای اینکه تانکرها از محیط های مسکونی تردد کنند از بزرگراه شهید باکری و خیابان دیگری مسیر جایگزین خاکی داشته باشیم.

سلیمی تاکید کرد: سه گزینه دادند و گزینه سه به عنوان گزینه منتخب در نظر گرفته شد که 27 میلیارد تومان پول برای ساخت آن نیاز است.

او در رابطه با جزئیات گزینه سوم افزود: گزینه سوم این بود مسیر جایگزین و پلی که از مسیر رد می شود و از پشت وارد انبار می شود در نظر بگیرند تا کامیون ها از داخل شهران و بافت مسکونی  نروند و مستقیم وارد انبار نفت شود. این امر مستلزم تامین اعتبارات است.

سلیمی عنوان کرد: شورای شهر وقت یعنی آقای هاشمی رفسنجانی بازدیدی داشتند و قرار شد جلسه ای با وزارت نفت بگذارند و تقسیم کار کنند تا مشخص شود چه اقداماتی شهرداری و وزارت نفت بدهند چرا که بحث تملک مطرح است.

او با بیان اینکه الان باید تصمیم گیری شود که وزارت نفت و شهرداری چه مقدار هزینه کنند، گفت: مصوبه شورای شهر نیاز ندارد و جلسه بین وزارت نفت و شورای شهر باید تشکیل شود تا مسئله حل شود.

سلیمی ادامه داد: این تانکرها در این طرح از مسیرهای شریانی درجه یک تردد می کنند و وارد منطقه مسکونی نمی شوند.

او در رابطه با وضعیت ایمنی این تانکرها افزود: کارهای دیگری را همزمان پیگیری می کنیم. مخاطراتی آنجا دارد و آن ها را صورت جلسه کردیم و شهرداری منطقه 5 اقداماتی انجام داده است.  نیازمند ارتقا امنیت جداره ها و حفاظ های انبار نفت بودیم همچنین فضاهای سبز بود که خشک شده بود باید پیرایش می شد. دیگر موارد شامل تهیه طرح های پدافند غیر عامل و تجهیز ایستگاه های آتش نشانی نزدیک انبار نفت است که در حال انجام است و همزمان صورت می گیرد.

سلیمی در پاسخ به این سوال که ایمنی انبار نفت شهران در چه وضعیتی قرار دارد، گفت: ایمنی شهران نسبت به قبل بهتر شده است. اولویت این بود که دولت موافقت کند انبار نفت از فضای شهری خارج شود و اگر وزارت نفت زیر بار این قضیه برود ایده آل خواهد بود.

او اضافه کرد: برخی اقدامات نیازمند تامین اعتیار است.

سلیمی افزود: انتقال منتفی نشده و همت بالا و هزینه هنگفت می خواهد که دولت باید این تصمیم را بگیرد. اعلام اینکه این انبار مخاطره برای شهر تهران  توسط سازمان مدیریت بحران و آتش نشانی بارها انجام کرده است.

تامین اعتبار راه حل افزایش ایمنی مسیرهای تردد تانکرها

تراکم فروشی سبب شد که حالا تا نزدیکی انبارهای نفت که خود مخاطرات بسیاری دارد خانه ساخته شود. اینکه انبارهای نفت بارشان را ببندند و بروند رقم و هزینه ای نیاز دارد و البته عزم جدی که آن هم در آینده نزدیک امکان پذیر نیست اما حضور تانکرهای نفت در سطح محلات مخاطرات بسیاری دارد و طبق آنچه بیان شد باید مسیرهای جداگانه ای برای تردد این تانکرها ساخته شود همچنین اگر این فرآورده با لوله کشی منتقل شود هم نیاز به اعتبار دارد و به نظر می رسد تامین اعتبار می تواند امنیت چند صد شهروند و سرمایه ملی ما را تامین کند.